CPB: huizenprijzen in Nederland langer omhoog gegaan dan in andere landen

De huizenprijzen in Nederland zijn een langere periode omhooggegaan dan in andere landen. Sinds de woningmarktcrisis in de jaren 80 zijn de huizenprijzen in Nederland 23 jaar lang aan een stuk gestegen met daarvoor en erna twee kortere periodes met prijsdalingen. Omringende landen hadden vaker een neergang en herstel van de huizenprijzen.

In het kort

• Sinds de crisis in de jaren ’80 zijn de huizenprijzen in Nederland 23 jaar lang aan een stuk omhoog gegaan; er zijn daarna twee korte periodes met prijsdalingen geweest
• Maar als de prijzen omlaaggaan, gaat die prijsdaling in Nederland hard
• Omringende landen hadden vaker neergang en herstel van huizenprijzen

Dat constateerde het Centraal Planbureau in een recente studie naar de dynamiek op de Nederlandse koopwoningmarkt in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. ‘Er is geen sprak van cycliciteit op de Nederlandse huizenmarkt’, zegt Anja Deelen, een van de onderzoekers. De trendmatige prijsstijging leidt volgens haar tot een markt met winnaars en verliezers.

Uitzonderlijk

Zo zijn er mensen die relatief goedkoop een huis gekocht hebben en daarna meegelift hebben op de prijsstijging. Aan de andere kant is er een groep, zoals de huidige starters op de huizenmarkt, die door de sterke prijsstijgingen nauwelijks meer toegang tot de woningmarkt hebben.

De periode van 23 jaar prijsstijging startte in Nederland in 1986. De prijzen stegen in die periode met 115%. In andere landen zijn volgens Deelen ook wel sterke prijsstijgingen geweest, maar vaker afgewisseld met dalingen.

Ook sterke dalingen

Als de prijzen eenmaal dalen in Nederland, gaat dat wel hard. Sinds 1970 zijn er twee periodes van prijsdalingen geweest. Tussen 1979 en 1985 daalden de huizenprijzen 54% en tussen 2009 en 2014 was de daling 24%. De dalingen waren daarmee aanzienlijk groter dan bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk of Duitsland.

Om de woningmarkt beter te laten functioneren zijn volgens het CPB structurele maatregelen nodig zoals meer huizen bouwen of minder hypotheekrenteaftrek. Incidentele maatregelen, zoals huurprijslimieten zijn volgens het planbureau ‘geen goed idee’, omdat die tot bijwerkingen kunnen leiden. Zo kan een cap op de huurprijs leiden tot minder investeringen in huurwoningen.

Meer huizen nodig

Het Planbureau voor de Leefomgeving concludeerde gisteren eveneens dat er meer huizen nodig zijn. De huidige instrumenten zoals huurtoeslag en het oprekken van de inkomensplafonds in de sociale huursector leveren geen ‘echte’ oplossing voor het tekort aan betaalbare woningen volgens PBL. Zo krijgen lagere middeninkomens bij de hogere inkomensgrenzen weliswaar meer kansen op een huis, maar dat gaat ten kosten van de woonmogelijkheden van lagere inkomens.

‘Zolang er geen grote aantallen nieuwe woningen bij komen, zal een groot deel van de Nederlandse huishoudens problemen houden met het vinden van een woning’, aldus het PBL. Nederland komt 315.000 woningen tekort.

Bron: FD