Ieder jaar mogen wij aanschuiven bij een Amerikaans Thanksgiving diner. Dit jaar was een bijzondere editie. “Zonder Amsterdam had Thanksgiving nooit bestaan.”
Een Amerikaanse disgenoot had het woord genomen: “Ooit was er een groep Engelse vluchtelingen vertrokken uit Amsterdam. Zij werden de eerste westerse bewoners van Noord-Amerika. Met hulp van Indianen overleefden zij hun eerste jaar. Om dit te herdenken vieren Amerikanen nog steeds Thanksgiving. Amerika moet dus dankbaar zijn voor de Amsterdammers met hun tolerante gastvrijheid.”
Deze column verscheen eerder in PropertyNL.
De man was een paar cocktails onderweg. Toch meende hij dit echt en hij was niet de enige aan tafel. Misschien moet je Amerikaan zijn om te waarderen hoe wij samenleven: tolerantie, openheid, omzien naar elkaar. Waar wij dit steeds minder zien, waarderen zij de grote verschillen met hun oude thuis. Deze Amerikanen waren met Thanksgiving letterlijk dankbaar dat zij in Nederland mochten wonen. 2025 zal de geschiedenis ingaan als een omslagjaar voor de VS en daarmee ook voor ons.
Optimisme en fatsoen in Nederland
Door de nieuwe wind uit het westen, ontstond bij ons een tegencultuur. Optimistisch 'Het kan wel'-denken en fatsoen wonnen de verkiezingen. Partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) vonden elkaar de afgelopen weken in een plan voor Nederland. Samen zien zij een land dat problemen aanpakt en investeert in de toekomst.
De partijen van de twee heren hebben maar 30% van de Tweede Kamerzetels. Toch suggereren opiniepeilingen dat een meerderheid van de Nederlanders positief is over dit plan. Een bekende commentator van rechtse huize, stelde zelfs voor om 80% per decreet in te voeren. De formatie kan nog even duren, maar veel van dit plan zal landen in een regeerakkoord.
Minder regels voor nieuwbouw
De Jetten-Bontenbal agenda opent met de woningmarkt. De politieke toonzetting is gelukkig totaal veranderd in een paar jaar tijd. Geen woord meer over doorgeschoten marktwerking of beleggers als profiteurs. In plaats daarvan een pleidooi voor minder regels, simpeler bouwen en nieuwe grote bouwlocaties. Allemaal zaken waar de bouw- en vastgoedsector al jaren om vraagt. Ook stikstof en netcongestie willen zij snel wegnemen als barrières voor nieuwbouw.
Frisse fiscale wind
Een nieuw geluid klinkt ook door over fiscaliteit. De Nederlandse ondernemingen betalen veel meer belasting dan hun Europese concurrenten. Jetten en Bontenbal willen naar een gelijk speelveld in Europa.
Daarnaast willen zij een fiscale stimulans voor Box 3-spaarders om te gaan beleggen. Het is super dat dit kwartje gevallen is. Nederlander sparen veel te veel. Meer dan EUR 500 miljard staat op deposito, waar het langzaam verdampt door inflatie. Ondertussen kampen Nederlandse ondernemers met schaarste aan risicokapitaal.
Beleggers nodig voor nieuwbouw
Het aspect dat ontbreekt in de agenda is de financiering van 1 miljoen nieuwbouwwoningen. Voor nieuwe huurwoningen moet zomaar 100 miljard van beleggers komen. Het zou naïef zijn om te veel te rekenen op Nederlandse pensioenfondsen. Veel fondsen groeien niet langer. Bij bestaande woningfondsen trekken pensioenbeleggers zelfs steeds vaker hun geld terug.
Gelukkig ligt een alternatieve oplossing voor het oprapen. Nederlandse particulieren zijn van oudsher de grootste woningbeleggers. Een verstandig kabinet zou Box 3 spaarders ook fiscaal moeten stimuleren om te beleggen in nieuwbouwwoningen. Door beleggingen in nieuwbouwwoningen binnen box 3 vrij te stellen van vermogensrendementsheffingen kunnen miljarden in beweging worden gebracht.
Nederland kan dit faciliteren binnen bestaande wettelijke fondskaders. Via fondsen kun je het spaargeld van honderdduizenden particulieren mobiliseren. Samengebald in professioneel beheerde fondsen, ontstaat institutionele slagkracht. Zelfs een beperkt percentage van particuliere besparingen, kan zo leiden tot tiendduizenden nieuwe huurwoningen.
Zet de woningmarkt op #1
Mijn les van Thanksgiving is dat Nederland nu meer dan ooit magneet is voor hoogopgeleide, creatieve en ondernemende mensen. Zij maken Nederland succesvoller en rijker. Het is daarom fijn en belangrijk dat Jetten en Bontenbal de woningmarkt op #1 zetten. Laat 2026 een omslagjaar zijn voor de woningmarkt.