Deze supermarkt van Lidl heeft geen energierekening meer

1.766 zonnepanelen, heipalen die de warmte én kou kunnen opslaan, restwarmte van de koeling voor het juiste klimaat: de nieuwe winkel van de Lidl in Woerden is qua energie compleet zelfvoorzienend. Nooit meer een energierekening dus. “Duurzaamheid berekenen we niet aan de klant door, het is juist andersom: de boodschappen worden er goedkoper door.”

Morgen opent de discountsupermarkt de eerste energie-circulaire supermarkt van Nederland. “Het is een hele gesloten keten van elektriciteitsopwekking en afvalstromen van kou en warmte, die direct worden gebruikt of opgeslagen. Heel geniaal om te zien dat het werkt”, vertelt Marcel Ganzeboom, senior manager bij de afdeling bouw van Lidl Nederland.

Lidl gaat daarmee een stap verder dan de duurzaamheidsmaatregelen die veel andere supermarktketens nemen (zie kader). Veel supermarkten gebruiken nu namelijk nog gas voor koeling en verwarming in de winter. Maar de Lidl in Woerden krijgt dus nooit meer een energierekening.

Zo is de Lidl Zero energie-circulair

De restwarmte die ontstaat bij het koelen komt terecht in slangen die in de heipalen zijn verwerkt. Daarmee kan het pand later weer verwarmd worden in de winter en gekoeld worden in de zomer. Om ook aan klanten te kunnen laten zien hoe dat werkt, staat in de winkel een glazen kist met daarin een opengewerkte heipaal.

De zonnepanelen – die op het dak en de overkappingen van het parkeergedeelte liggen – kunnen de winkel het hele jaar door van energie voorzien. In totaal ligt er nu ruim 88.000 vierkante meter aan zonnepanelen op de daken van de Nederlandse Lidl-supermarkten, vertelt Ganzeboom.

Lidl is al twee jaar met het project bezig. “Het is een leerproject geweest”, zegt Ganzeboom. Nu gaat de Lidl onderzoeken welke elementen nog meer toegepast kunnen worden op de overige winkels. “We hebben het gebouw laten certificeren, alles is nagerekend. We hebben misschien ook wel een ontwikkeling voor de toekomst neergezet.”

BREEAM-certificaat voor duurzame gebouwen
Sinds 2009 kunnen gebouwen in Nederland een certificaat krijgen voor duurzaamheid. Die geeft de Dutch Green Building Council (DGBC) uit, de organisatie die als belangrijkste doel heeft het verduurzamen van de gebouwde omgeving.

Duurzaamheidskeurmerk BREEAM-NL (Building Research Establishment Environmental Assessment Method, ontstaan in de jaren negentig in het Verenigd Koninkrijk) is voor utiliteitsbouw, dus kantoren, ziekenhuizen en overheidsgebouwen, geen woningen. Gebouwen krijgen dat certificaat als het pand aan het Bouwbesluit voldoet, maar vaker als een pand ook ambitieuze energiemaatregelen neemt. Dat is een belangrijk onderdeel van het certificaat.

Volgens DGBC is de gebouwde omgeving goed voor bijna 40 procent van het energieverbruik en voor een derde van de CO2-emissies in Nederland.

Lidl is al jaren duurzaam

Duurzaamheid is al jaren beleid bij Lidl, vertelt Ganzeboom. In 2011 heeft de supermarktketen de gebouwen op duurzaamheid laten testen, erna begon de ontwikkeling. In 2013 kwam in Heerenveen het eerste duurzame distributiecentrum. “Dat past bij Lidl. We staan middenin de maatschappij en durven onze nek uit te steken.”

Verduurzaamde gebouwgebonden installaties, zoals ventilatie, verwarming en verlichting, werden voor het eerst in de Lidl-supermarkt in Stein toegepast in 2014. Sinds die tijd hebben alle nieuw gebouwde Lidl-supermarkten het energielabel A++++, het hoogste dat er is.

Zo verduurzamen supermarkten in Nederland
RTL Z belde de grote supermarktketens over hun duurzaamheidsmaatregelen (want duurzaamheid loont voor de omzet):

• Albert Heijn heeft het XL-filiaal in Alkmaar energiezuinig gemaakt en in 2018 een circulaire supermarkt geopend in Gouda. AH wil in 2025 alle 950 winkels volledig CO2-neutraal hebben. Sinds 2010 zijn alle nieuw gebouwde winkels van het gas af, dat is inmiddels 65 procent van het totaal.
• Dirk van den Broek geeft op de website een duurzaamheidsoverzicht; inmiddels is ruim 60 procent van de koelingen en vriezers gesloten, waardoor het energieverbruik “aanzienlijk” is teruggelopen.
• Plus laat weten dat eind 2018 29 procent van de winkels geen gasaansluiting meer had, 82 procent van de winkels maakt gebruik van LED-lampen en drie procent heeft zonnepanelen. Verder staan in 46 procent van de winkels energiezuinige CO2-koelingen.
• Aldi focust in het duurzaamheidsbeleid vooral op energiemaatregelen in de winkels. Zo hebben de nieuwste filialen minimaal energielabel A+++ en wanneer er zonnepanelen op de winkeldaken liggen, is het energielabel A++++. Het aantal winkels met zonnepanelen neemt toe, aantallen zijn onbekend. Dankzij energie-efficiënte koel- en vriesmeubels zijn Aldi-winkels steeds vaker gasloos, omdat de teruggewonnen warmte die bij het koelen ontstaat het pand weer kan verwarmen. DGBC berekende ook het gemiddelde gebruik van een supermarktwinkel: dat ligt nu nog op 450 kWh per m2, per jaar. Als we de doelen van Parijs eerder willen halen, moet dat terug naar 150 kWh, ongeveer een derde van wat het nu is.

Duurzaam gebouw = goedkopere boodschappen, zegt Lidl

Eerst meer investeren, zodat het gebouw als geheel op termijn minder kost, dat is het idee. Zo kan de supermarktketen de kosten laag houden en hoeft deze de duurzaamheidsmaatregelen niet door te berekenen aan de klant. “Dat past weer bij het discountgedachte waar Lidl om bekend staat, zegt Ganzeboom.

“Als je een gebouw moet verduurzamen, kun je dat via het Bouwbesluit doen – het setje met eisen vanuit de overheid waaraan aan gebouw moet voldoen –  en dat betekent in de investeringsfase meer uitgeven”, vertelt hij.

Kosten

Over de investeringskosten wil Ganzeboom geen concrete getallen noemen, behalve dat ze hoger zijn dan de bouw van een gemiddelde supermarkt en dat de meerkosten in vijf tot tien jaar terugverdiend worden. Het distributiecentrum in Heerenveen kostte 42 miljoen euro, de kosten van de supermarkt in Woerden komen neer op ‘miljoenen’. Het totale verduurzamingsbudget van Lidl Nederland wil de supermarktketen ook niet prijsgeven.

Alle Lidl-supermarkten zijn nu gasloos

Eind 2020 moeten alle winkels ook voorzien zijn van LED-verlichting. “Dat soort maatregelen verdien je binnen anderhalf tot twee jaar terug, dus dat willen we zo snel mogelijk bij alle winkels uitrollen.” Alle 428 Lidl-supermarkten zijn inmiddels van het gas af, maar nog niet allemaal energie-neutraal. “Dat is nog wel een hele lange weg te gaan.”

Bron: RTL Nieuws