Blog | Online supermarktomzet laat groei zien, maar van kannibalisering fysieke winkels is geen sprake
De online verkoop van producten heeft in ons land een enorme vlucht genomen sinds de uitbraak van het coronavirus. Volgens onderzoeksbureau Gfk steeg de omzet van webwinkels in de non-food sectoren it & telecom, doe-het-zelf en tuin, elektronica, persoonlijke verzorging en mode in de eerste week na de uitbraak – van 16 tot en met 22 maart – met ruim 60%.
Maar ook in de food is het een en ander aan de hand. De consument bestelt steeds vaker boodschappen online. De AH- en Picnic-busjes zijn de afgelopen weken dermate prominent aanwezig in het straatbeeld dat het interessant is te kijken naar de impact op fysieke supermarkten. Kannibaliseert het online supermarktkanaal inderdaad haar fysieke zusje, de traditionele winkel? Een blik op de cijfers nuanceert. Ik maak hierbij dankbaar gebruik van het recente onderzoek ‘Online Supermarktomzet op Waarde geschat’ (april 2020) van kennisplatform Supermarkt en Ruimte.
Een kleine terugblik leert dat het aandeel van online supermarktomzet gegenereerd door consumenten sinds 2015 langzaam toeneemt. Daarbij was absolute groei duidelijk meetbaar, maar relatieve groei beperkt, omdat de totale omzet van de supermarktsector een sterkere groei liet zien. Ook in 2019 was dit een belangrijke oorzaak van het feit dat het becijferde aandeel online supermarktomzet leek te stabiliseren. Kort gezegd: de deler groeide harder dan de noemer.
De uitbraak van het coronavirus heeft binnen de supermarktsector voor een bovengemiddelde omzetontwikkeling gezorgd en ook online boodschappen hebben een forse impuls gekregen. De absolute groei van online supermarktomzet door consumenten ten opzichte van april 2019 is 32%, waarbij de sterkste groei heeft plaatsgevonden in de afgelopen maanden. De absolute online supermarktomzet wordt geraamd op zo’n 1,6 miljard euro. Dat klinkt fors, maar nu de realiteit: op de totale omzet van de supermarktsector is dat een aandeel van slechts 4% als we kijken naar consumentenbestedingen en als de zakelijke markt wordt meegenomen zo’n 5%. That’s it.
Meer weten over beleggen in supermarktvastgoed?
Ontdek waar uw kansen liggen en kijk op annexum.nl/beleggeninsupermarkten
Zoals in het genoemde onderzoek terecht wordt gesteld zal verdere afschaling van de ‘intelligente lockdown’ en het ‘afzwakken’ van de impact van het virus de huidige online penetratiegraad doen afnemen. Structureel zal die echter op een hoger niveau blijven dan eind 2019 het geval was, want een deel van de consumenten heeft het online aankoopkanaal definitief ontdekt en omarmd.
Toch laat het buitengewoon geringe aandeel van 4 tot 5 procent zien dat ‘online’ op geen enkele manier een serieuze hap neemt uit het aandeel van fysieke winkels in de totale bestedingen in de supermarktsector. Van kannibalisering is al helemaal geen sprake.
Er is voor supermarkten en supermarktketens dan ook geen reden om op basis van recente groei van online consumentenbestedingen vol in te zetten op ontwikkeling van het online kanaal. Een belangrijke reden benoemt Peter Garstenveld van Distrifood, die onlangs in zijn hoofdredactioneel commentaar opmerkte: “In mijn carrière heb ik nog geen enkele topman of -vrouw gesproken die mij met droge ogen zegt dat ‘online’ rendabel is.”
Maar los daarvan benadrukken marktontwikkelingen en cijfers wederom dat de consument grote waarde hecht aan een fysieke winkelomgeving. Zeker voor specifieke versproducten – vis, vlees, groente en fruit, maar ook voor kant-en-klaarmaaltijden – hechten mensen aan een – hun! – winkel. Voor retailers en eigenaren van supermarktvastgoed een belangrijk argument om te blijven investeren in de live winkelomgeving van klanten. Natuurlijk verdient ook het online kanaal aandacht, maar de focus zal vooral blijven liggen op online als aanvulling en verlenging van de fysieke winkelbeleving. Al is het alleen maar omdat anders de winstgevendheid van de supermarktretailers onder te grote druk komt te staan.
Huib Boissevain is oprichter en CEO van Annexum, waarmee hij sinds 2000 particuliere- en institutionele beleggers de mogelijkheid biedt om te beleggen in vastgoed. Eerder bekleedde Boissevain diverse leidinggevende functies in de financiële wereld, bij onder meer Van der Moolen, Zurich, Rabo Securities en VastNed. Vanuit die ervaring ontstond zijn enthousiasme voor productontwikkeling en innovatie op het gebied van vastgoedbeleggingen.
