Bezettingsgraad winkels 2024: een gemengd beeld van groei en uitdagingen
De bezettingsgraad van retail in Nederland was in 2023 opnieuw een punt van discussie. Na een stabiel jaar, waarin de leegstand lange tijd rond de 6% lag, liep de stijging in het laatste kwartaal licht op naar 6,2%, aldus onderzoeksbureau Locatus. Hoewel dit een lichte stijging is, blijft het aantal in gebruik zijnde retailmeters gelijk aan het recordjaar 2023. Dit betekent dat er nieuwe retailmeters zijn toegevoegd, wat wijst op een groeimarkt. Retailexpert Hans van Tellingen benadrukt dat deze ontwikkeling laat zien dat de retailmarkt ondanks uitdagingen blijft groeien.
Tegelijkertijd waren er grote verschillen zichtbaar binnen de verschillende retailsegmenten. Deze trend weerspiegelt zowel uitdagingen als kansen voor de retailsector en beleggers. Wat is er precies veranderd in het retaillandschap en wat betekent dit voor de toekomst?
De rol van faillissementen en transformaties
In 2023 nam het aantal ondernemers met bijna 3.000 af, vooral in de detailhandel en horeca. Grote ketens zoals BCC en Scotch & Soda gingen failliet, wat bijdroeg aan de toename van lege panden. Desondanks bleef de impact van faillissementen beperkt, aangezien veel ondernemers om andere redenen stopten, zoals pensionering en het ontbreken van bedrijfsopvolging. De uitdagingen van afnemende aantallen retailers door faillissementen worden gecompenseerd door transformaties en nieuwe winkelopeningen. Per saldo resulteert dit in de lichte stijging van de leegstand.
Aanzienlijke verschillen tussen grote steden en binnensteden
Er zijn aanzienlijke verschillen tussen steden als het gaat om leegstand. In het eerste kwartaal van 2024 versnelde het tempo van de leegstand in de veertig grootste binnensteden, waardoor nu 2.500 winkels wachten op een nieuwe huurder. Dit komt neer op 8,3% van het totale aantal winkelpanden, zo bericht vastgoedadviseur Colliers in haar winkelmarktrapport. Vooral kleinere plaatsen hebben het zwaar, met een leegstand van 11%, waarvan een groot deel al langer dan een jaar te huur staat.
Deze stijging wordt mede veroorzaakt door de stijgende kosten voor winkeliers en de noodzaak om coronaschulden af te betalen. In steden met 70.000 tot 100.000 inwoners heeft inmiddels één op de tien winkels geen huurder. Deze steden hebben veel concurrentie van grotere steden waar mensen liever een dagje naartoe gaan, evenals van wijkwinkelcentra voor dagelijkse boodschappen (essentiële retail). In de vijf grootste stadscentra steeg de leegstand tot gemiddeld 6,1%, met Rotterdam als negatieve uitschieter met 10%.
Toch blijft de vraag naar fysieke winkels bestaan, vooral in grote stadscentra zoals Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Hier trekken winkels nog steeds veel shoppers aan, ondanks de concurrentie van online winkels. Gemeenten spelen een cruciale rol in het aanpakken van leegstand door winkelpanden te transformeren naar andere functies, zoals woningen of kantoorruimtes. Dit proces wordt ondersteund door aanpassingen in bestemmingsplannen en subsidies.
Supermarkten presteren beter dan overige retailers
De bredere retailsector ondervond veel variabiliteit in bezettingsgraden. De algemene trend duidt erop dat niet-essentiële retail meer uitdagingen had om hoge bezettingsniveaus te handhaven in vergelijking met supermarkten. Daarentegen lag de bezettingsgraad van supermarkten in Nederland aanzienlijk hoger in vergelijking met de algehele retailsector. Supermarkten handhaafden consequent hoge bezettingsgraden, mede door de toenemende verschuiving naar huismerken en een substantiële omzetstijging die leidde tot een recordomzet van meer dan 50 miljard euro. Kortom, supermarkten presteerden beter dan de algemene retailsector qua bezettingsgraad, gedreven door hun essentiële status en aanpassingsvermogen aan veranderende marktomstandigheden.
De toekomst van de retailmarkt: kansen en uitdagingen
De lichte stijging van de leegstand in 2023 en de variabiliteit in bezettingsgraden binnen de retailsector roept vragen op over de toekomst van de retailmarkt. Hoewel de daling van het aantal actieve retailers zorgen baart, biedt de toevoeging van nieuwe retailmeters kansen voor groei. Daarnaast bieden bepaalde sectoren binnen het retailsegment kansen (essentiële retail). Voor beleggers ligt de sleutel in het strategisch inspelen op marktontwikkelingen binnen het retailsegment en het benutten van gemeentelijke beleidsmaatregelen om waarde toe te voegen aan hun vastgoedportefeuille, zoals bijvoorbeeld transformatiekansen.
De retailmarkt blijft evolueren en met de juiste strategieën kunnen beleggers profiteren van de kansen die deze dynamische sector biedt.
_____________________________________________________________________________________
Bent u geïnteresseerd in meer nieuws zoals dit? Meld u dan nu aan voor onze nieuwsbrief!
